Water lokaal circulair

Bescherm tegen overstromingen en droogte door in te zetten op waterbesparing en circulair watergebruik. Samen met ondernemers, lokale organisaties en inwoners.

Water is kostbaar. Onmisbaar zelfs. Met een circulaire aanpak van water ben je beter gewapend tegen uitdagingen zoals droogte en overstromingen. Maar wat betekent circulair watergebruik? In een notendop: er zo slim en zuinig mogelijk mee omspringen. 

Reduce, reuse & replace

Een persoon die water vangt met hun handen.

Reduce, reuse & replace

Circulair water gaat over het toepassen van de principes van de circulaire economie (reduce, reuse & replace) in het waterlandschap. Als lokaal bestuur neem je maatregelen om: 

  • de watervraag te verminderen; 

  • het juiste water voor de juiste toepassing te kiezen; 

  • en water te hergebruiken. 

Je houdt hierbij rekening met de benodigde waterkwaliteit (geen hogere kwaliteit dan nodig) en de keuze van alternatieve (duurzamere) waterbronnen. De cruciale randvoorwaarde? Handelen binnen de draagkracht van het watersysteem – vandaag en morgen. 

De Tiense Watervelden – het goede voorbeeld

Tiense watervelden

De Tiense Watervelden – het goede voorbeeld

Suikerbieten bestaan voor 75 procent uit water. De raffinaderij hergebruikte het restwater al in zijn productieproces, maar met de Tiense Watervelden gaat het bedrijf nog een stap verder. Na voorbehandeling wordt het restwater naar de vliegbasis Goetsenhoven gepompt. Daar wordt het gebufferd en omgezet naar drinkwater.  

Het warme water (20°C) biedt ook kansen voor warmterecuperatie én de waterbekkens kunnen drijvende zonnepanelen dragen. Sommige bekkens krijgen zelfs een tweede functie voor recreatie of landbouwirrigatie. Zo zie je maar dat mens, planeet en winst perfect hand in hand kunnen gaan

Waarom hierop inzetten ?

De klimaatverandering, groeiende bevolking en verstedelijking zetten watervoorraden onder druk. Zowel waterschaarste als wateroverlast komen alsmaar vaker voor. Lange droogteperiodes doen de grondwatervoorraad slinken, terwijl hevige regenval overstromingen uitlokt en ecosystemen vervuilt.  

Circulair watergebruik levert lokale besturen veel op: 

  • Minder waterschaarste in droge periodes 

  • Betere bescherming tegen wateroverlast 

  • Meer groen en gezondere ecosystemen 

  • Kansen voor lokale innovatie 

  • Betere leefbaarheid 

  • Lagere afhankelijkheid van schaarse bronnen

Opnemen in je beleid 

Door circulair water op te nemen in je beleid, bereid je je gemeente voor op de toekomst. Zo pak je het aan met het handige stappenplan van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG):

1

Stap 1: ken je context

Stelde je gemeente al een hemelwater- en droogteplan op? Lopen er projecten in het kader van de Blue Deal? Wat staat er over water in het Lokaal Energie- en Klimaatpact? 

2

Stap 2: omgevingsanalyse

Welke gegevens heb je over projecten gerelateerd aan water? Denk aan drinkwatergebruik, buffer- en/of infiltratievolume. .. 

3

Stap 3: bestuursakkoord

Ga na wat er in het bestuursakkoord staat over waterbeheer en beleid: waaraan geef je prioriteit?

4

Stap 4: meerjarenplanning

Vertaal bovenstaande inzichten in een: 

  • Beleidsdoelstelling: een klimaatrobuuste gemeente dankzij meer groen, natuur en water.
  • Actieplan: zet in op doeltreffend waterbeheer.
  • Actie 1: onderzoek de mogelijk om extra regenwateropvang te plaatsen bij het eigen patrimonium om zo het gebruik van regenwater te verhogen.  

Zulke projecten maken je gemeente niet alleen duurzamer, maar ook leefbaarder voor inwoners.  Een uitgebreid voorbeeld vind je in het stappenplan van de VVSG om circulariteit op te nemen in de nieuwe meerjarenplanning. 

Aan de slag

Praktische gidsen om als gemeente aan de slag te gaan met circulair waterbeheer.

Stappenplan circulair beleid in meerjarenplan

Circulair water in je meerjarenplan

Praktisch stappenplan om circulair waterbeheer op te nemen in je BBC.

Stappenplan