

Kruimelpad

De transitie naar een circulaire economie is voor Vlaanderen een van de grootste uitdagingen, maar biedt tegelijkertijd ook tal van kansen. Deze omslag heeft ook invloed op de arbeidsmarkt: er zullen nieuwe jobs ontstaan die we nu nog niet kennen, bestaande banen zullen veranderen, en sommige zullen verdwijnen.
Door in te zetten op goed opgeleide en gekwalificeerde arbeidskrachten, kunnen we innovatie stimuleren en de circulaire toekomst vormgeven.
Ondersteunen en inspireren
De hefboom Jobs & Vaardigheden wordt aangestuurd door het departement Werk, Economie, Wetenschap, Innovatie en Sociale Innovatie. Deze hefboom is gericht op het ondersteunen van de verschillende werkagenda’s in hun transitie naar een circulaire economie.


Daarnaast wil de hefboom de verschillende werkagenda’s inspireren met initiatieven die bijdragen aan de bredere transitie naar een koolstofarme samenleving:
competentieprognoses;
opportuniteiten voor samenwerking met de sociale economie;
initiatieven van andere sectoren (bijvoorbeeld textiel) en innovatie-actoren (zoals proeftuinen industrie 4.0 en speerpuntclusters);
de partners van Vlaanderen Circulair op de hoogte houden of raadplegen over relevante lopende onderzoeken.
Samen werken aan een circulair Vlaanderen

Samen werken aan een circulair Vlaanderen
Werken aan de juiste randvoorwaarden voor groene jobs en vaardigheden is geen losstaand beleidsinitiatief, noch iets wat je alleen kan doen. Voor het beste resultaat wordt er afgestemd met lopende initiatieven binnen en buiten het domein ‘werk en sociale economie’. Denk aan de competentieprognoses, de STEM agenda 2030, acties van sectoren en sectorale sociale partners en het actieplan levenslang leren.
De hefboom Jobs en vaardigheden bestaat uit leden die onder andere deze organisaties vertegenwoordigen:
Agoria, AHOVOKS, Constructiv, departement Omgeving, Duurzaam Educatiepunt, departement Onderwijs en Vorming, Embuild, Koning Boudewijnstichting, KU Leuven, Syntra, Syntrum, VDAB, Vlaanderen Circulair, VLAIO en VLOR.
Circulaire opleidingen

Circulaire opleidingen
In de hefboom Jobs & Vaardigheden verzamelen we informatie over opleidingen rond de circulaire economie. Geen volledig overzicht, maar een startpunt voor werknemers, studenten en werkzoekenden die hun kennis over het onderwerp willen verdiepen. Organiseer je zelf een opleiding met een link naar de circulaire economie? Laat het ons weten.
Opleidingen
Op zoek naar een circulaire opleiding of traject? Dan is dit jouw startpunt met een greep uit opleidingen voor studenten en professionals én materiaal voor lesgevers.
Voor studenten – In het secundair onderwijs zijn er verschillende opleidingen die je klaarstomen voor een circulair beroep, of leiden naar een job waarin je mee timmert aan een circulair Vlaanderen. Ga eens neuzen in de Onderwijskiezer.
Voor werknemers – Vraag je hr-verantwoordelijke naar circulaire opleidingen of ga na of je sectorfonds er aanbiedt. Op susterra.pro vind je een overzicht van opleidingsmogelijkheden rond duurzaamheid in Vlaanderen en Nederland. Check ook de websites van Syntra en VDAB.
Voor werkzoekenden – Syntra en VDAB bieden een online opleiding circulair ondernemen aan. Mogelijk kom je in aanmerking voor gratis of goedkope opleidingen. Op susterra.pro vind je een overzicht van opleidingsmogelijkheden rond duurzaamheid in Vlaanderen en Nederland.
Meer opleidingen
Meer leren over circulaire economie en hoe die een verschil maakt in diverse sectoren? Misschien is een van deze opleidingen jou op het lijf geschreven.
Expert circulair bouwen – Postgraduaat voor wie actief is in de bouwsector en wil leren hoe je circulaire uitdagingen het hoofd biedt.
Circulair lab – Postgraduaat voor medewerkers, ondernemers en studenten die hun kennis willen uitbreiden over duurzaamheid en het nieuwe economische denkkader.
Circulaire economie – Postgraduaat voor economische en juridische profielen met een bachelor of master die willen leren hoe je bedrijven ondersteunt om de omslag te maken naar een duurzame economie.
Duurzame kunststoffen in een circulaire economie – Postgraduaat voor technische profielen die willen leren hoe je circulaire uitdagingen aanpakt.
Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen – Postgraduaat voor bouwprofessionals en medewerkers die beleidsmatig bezig zijn met woonaspecten of optreden als brugfiguren.
Ecodesign – Beknopte update voor productontwerpers over duurzaamheid, productontwikkeling en ecodesigntools die willen weten hoe ze milieuaspecten verwerken in alle fasen van een ontwerp.
BanaBa Circulair ondernemen – Keuzetraject binnen Advanced Business Management voor wie graag buiten de gebaande paden denkt en een positieve impact wil maken op de samenleving.
Bootcamp circular innovation manager – Cursus voor medewerkers en ondernemers die willen weten hoe je de circulaire economie vertaalt naar nieuwe businessmodellen, producten en diensten.
Leer bij

Leerhub
Bijleren over de circulaire economie of je verdiepen in een circulair thema? Hier vind je alles om je kennis bij te schaven. Van hapklare workshops en online lesmateriaal tot duidelijke infografieken. Doe er je voordeel mee.
Opleidingsprogramma's

Circular Ambassador Programma
Naast kennis van de circulaire economie, zijn ook vaardigheden nodig om die kennis om te zetten in concrete actie, én verandering binnen organisaties in gang te zetten. Met die insteek werkte Vlaanderen Circulair een trainingsprogramma uit: Circular Ambassador Program of kortweg CAP.
Circulair werk(t)


Circulair werk(t)
Waar opleidingen helpen om vaardigheden voor de circulaire economie te ontwikkelen, zien we in sociaal circulaire hubs hoe deze vaardigheden samen met lokale partners toegepast worden in reguliere en sociale bedrijven.
De sociaal-circulaire hubs zijn lokale partnerschappen die circulair ondernemerschap met een sociale impact in hun regio bevorderen. De partnerschappen zijn bewust divers, met aan boord ondernemingen, maatwerkbedrijven, stads- of gemeentebesturen, kennisinstellingen, social profit organisaties ...
De hubs zijn hét aanspreekpunt voor lokale ondernemers die de brug willen slaan tussen circulaire en sociale economie. Ze stimuleren hiervoor onderlinge samenwerking en innovatie en bieden hun kennis en netwerk aan. De meeste hubs richten hun pijlen op een selectie van sectoren die voor hun omgeving van belang zijn, bijvoorbeeld ICT, textiel of voeding.
In de publicatie Unlocking the Social Circular Economy: Value Propositions and Organizational Design of Social Circular Hubs brengen Wim Van Opstal, Nancy Bocken en Jan Brusselaers in kaart wat deze hubs zo sterk en uniek maakt in Europa:
- Multi-actorbenadering: Waar veel Europese regio’s vooral inzetten op technologische innovatie of opschaling, leggen onze hubs het accent op samenwerking tussen verschillende actoren. Dit zorgt voor een breed gedragen en lokaal verankerd circulair netwerk.
- Structurele samenwerking: De hubs combineren sociale doelstellingen met circulaire ambities. Dit model van structurele samenwerking tussen het sociale en het circulaire domein, is een krachtig voorbeeld van inclusieve innovatie.
- Lerend netwerk: De Koning Boudewijnstichting steunde de hubs via een lerend netwerk waarin ze van elkaar konden leren en gelijkaardige uitdagingen samen konden aanpakken; uniek in vergelijking met andere Europese hubs.
Samengevat tonen de onderzoeksresultaten aan dat de Vlaamse hubs uniek zijn door hun verbindende rol, hun ecosysteem logica en hun expliciete sociale meerwaarde. Daardoor fungeren ze als pioniers binnen het Europese circulaire landschap. Meer informatie over de hubs vind je op de overzichtspagina Circulair Werk(t).
Wil je meer weten?
Neem een kijkje op de website waar je ook het eindrapport van het lerend netwerk (2020-2023) vindt.
De hefboom jobs & vaardigheden werkt vraag-gestuurd vanuit de noden van de werkagenda’s.
Werkagenda’s
Werkagenda’s zijn samenwerkingsverbanden die de circulaire economie aanpakken in zes thema’s. Voor elk thema stellen de partners een flexibel plan op met ambities, werkpaden en acties. De werkagenda’s worden geleid door een publieke en private trekker, ondersteund door een kerngroep.