Aankopen als hefboom voor verandering

Via de Green Deal Circulair Aankopen (GDCA) engageerden meer dan 150 organisaties zich om samen deze manier van aankopen toe te passen of te faciliteren. De GDCA werd in 2017 opgezet door Vlaanderen Circulair, in samenwerking met The Shift, de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten en de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen.

De aanpak is geïnspireerd op de Nederlandse Green Deal Circulair Inkopen (opgestart in 2013) ondertekend door een 40-tal organisaties. Initieel mikten we op een gelijkaardig aantal ondertekenaars in Vlaanderen, maar het werd in het voorjaar van 2017 snel duidelijk dat heel veel organisaties bereid waren om een engagement op te nemen. We klokten af op 153 deelnemende partijen. Dat is op zich al een succes.

Engagementen

Er zijn twee soorten deelnemers aan de Green Deal: aankopers en facilitatoren:

• Aankopers hebben zich geëngageerd om twee circulaire aankoopprojecten op te zetten en tot een goed einde te brengen tussen juni 2017 en juni 2019.
• Facilitatoren dienden een concreet uitgewerkt projectvoorstel in met een duidelijk engagement om hun expertise in te zetten om de aankopers te ondersteunen via opleidingen, onderzoek, uitwisselingsplatformen ...

Uniek lerend netwerk

De deelnemers van de Green Deal vormden samen een lerend netwerk. Dat was nodig omdat circulair aankopen nog voor iedereen nieuw was. Het resultaat van dit lerend netwerk is uniek in Europa: na twee jaar sloten we op 21 november 2019 af met meer dan 100 circulaire aankoopexperimenten waarin kennis en ervaring werd opgebouwd, tools en methodieken en nieuwe vormen van ketensamenwerking werden getest. Allen met oog op het behouden en zelfs creëren van (meer)waarde.

Ook de producenten en leveranciers werden betrokken. Want circulair aankopen kan enkel slagen in dialoog met de markt, en wanneer we in partnerschap naar circulaire oplossingen zoeken. De succesvolle Buyer meets Supplier-momenten waren een voorbeeld van dergelijke matchmaking.

Zo’n vier keer per jaar brachten we de aankopers en facilitatoren bij elkaar om te leren van Vlaamse en buitenlandse cases en om samen te werken aan concrete vraagstukken aangebracht door de aankopers van textiel, catering, kantoormeubilair en –materiaal, bouwmaterialen en verlichting. Tegelijk testten we ook tools en meetinstrumenten uit. Zo ontdekten we samen wat transitiemanagement betekent voor aankoop, exploreerden we de mogelijkheden van de nieuwe wetgeving op overheidsopdrachten, en nog veel meer.

Omdat sommige organisaties al enige ervaring hebben, terwijl anderen nog helemaal in de kinderschoenen staan, boden we een basisvorming aan via een online leerplatform (enkel voor deelnemers). Zo kreeg iedere deelnemer de kans om op z’n eigen ritme te leren, op momenten dat het hem/haar het beste uitkomt. Na het slotevent van de GDCA delen we deze webinars, de belangrijkste geleerde lessen, de methodieken en goede voorbeelden op onze nieuwe website over circulair aankopen.