Stapsteen naar een circulaire stad

Duurzame bouwmaterialen van staalslakken en CO2

Het doel van “Stapsteen naar een circulaire stad” (Stapsteen) was om nieuwe, duurzame bouwmaterialen te demonstreren in de stadsomgeving van Gent. Als technologie werd gekozen voor de Carbstone-technologie. Daarbij worden bouwmaterialen geproduceerd door de reactie van afvalstoffen met CO2 en dus zonder gebruik van cement. Binnen ons project kozen we ervoor om Carbstone-klinkers te maken voor de aanleg van een voetpad. Zo zouden heel veel mensen in contact komen met het nieuwe materiaal.

Als grondstof kozen we voor lokale staalslakken van Arcelor Mittal Gent, aangevuld met carbinox en stinox. Dat zijn fracties van roestvaststaalslakken uit het proces van Orbix, een bedrijf dat o.a. duurzame materialen en technologieën ontwikkelt voor de bouwsector.

In een eerste stap werden alle grondstoffen onderzocht en grondig gekarakteriseerd. Vervolgens werd met behulp van labo- en piloottesten de receptuur op punt gesteld om te voldoen aan de technische vereisten van een standaard betonklinker (conform EN 1338). Nadat de optimale receptuur op laboschaal was gedefinieerd, werd ze verder aangepast voor grootschalige productie bij Orbix in een reeks van productieruns. Uiteindelijk produceerden zij 110 m² aan Carbstone-klinkers waarmee we een nieuw voetpad aanlegden voor de Arteveldehogeschool in de Leeuwstraat (Gent).

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. De Carbstone-klinkers werden geproduceerd op basis van 100% staalslakken, zonder gebruik van cement. Ze hebben echter wel dezelfde technische eigenschappen als standaard betonklinkers.
  2. De Carbstone-klinkers hebben een veel lagere impact op het milieu dan betonklinkers. Een LCA-analyse toonde aan dat de Carbstone-klinkers netto CO2 capteren, dit in tegenstelling tot standaard betonklinkers die een grote ecologische voetafdruk hebben.
  3. Ook op milieuhygiënisch vlak voldoen de klinkers aan alle eisen. OVAM gaf dus een grondstofverklaring voor de aanleg van het voetpad: de klinkers mochten gelegd worden, er is geen negatieve impact op het milieu.
  4. De aanleg van het Carbstone-voetpad in Gent kreeg ruime aandacht in de vakpers.

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. De huidige werkwijze in openbare aanbestedingen, met sterk ingeburgerd gebruik van Standaardbestek 250, vormt een effectieve rem op de introductie van innovatieve bouwmaterialen.
  2. Stapsteen bevestigt dat demo-projecten cruciaal zijn voor het opbouwen van vertrouwen voor de marktintroductie van een innovatief bouwproduct. Door in co-creatie te gaan met de eindgebruiker, worden de belangrijkste marktnoden duidelijk en worden de uitdagingen gericht aangepakt.
  3. Co-creatie is een heel belangrijk gegeven. Elke partner of externe partij heeft zijn eigen expertise, verwachtingen en eigen taalgebruik. Het is cruciaal voor het succes van een demoproject om deze verwachtingen en het taalgebruik op elkaar af te stemmen.
  4. Voor producten die in een streng gereguleerd kader worden geïntroduceerd, is het belangrijk dat de overheid een kader creëert waarin een demoproject kan plaatsvinden en risico’s opgevangen worden.
110 m2 Carbstone-klinkers
2.000 kg CO2eq/100 m2 bespaard

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

Het project “Stapsteen naar een circulaire stad” past in het stedelijk beleid voor ‘circulaire economie Gent’. De Stad Gent beoogt daarmee de systemische uitbouw en implementatie van een circulaire economie via de realisatie van nieuwe waardeketens voor het hergebruik van afval- en materiaalstromen in de Gentse economie. Proeftuinen als Stapsteen zijn daarbij erg belangrijk voor de maatschappelijke acceptatie.

Gerelateerde cases

 

11/01/2018

 

11/01/2018

 

11/01/2018

 

11/01/2018

 

28/09/2017