Universeel materiaalpaspoort voor “grondstofdepot 2.0”

Het circulaire potentieel van te slopen panden in beeld brengen

In samenwerking met het consortium Kamp Circulair werd in 2021 het meest circulaire kantoorgebouw van België gebouwd, ’t Centrum, op de site van het Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen & Wonen Kamp C in Westerlo. Doordat elk onderdeel van het gebouw herbruikbaar of uitwisselbaar is, zoals beschreven in het materiaalpaspoort, kunnen we het gebouw op zich beschouwen als een grondstofdepot. 

In de praktijk is het echter een uitdaging om al die materialen goed te beheren, omdat er verschillende materiaalpaspoortsystemen bestaan. Die systemen werken volledig op zichzelf, waardoor er onderling weinig uitwisseling van data mogelijk is. Dat betekent dat wanneer producten terug op de markt komen, de data enkel bruikbaar is voor gebruikers van hetzelfde paspoortsysteem. 

De ontwikkeling van een nieuw universeel productpaspoort zou veel werk vergen en in conflict komen met de commerciële opportuniteiten van bestaande paspoortsystemen. Daarom heeft TEN-agency de intentie om de huidige systemen te analyseren, en om een aanbeveling te presenteren voor een overkoepelende standaard waarin elk bestaand systeem past. Dankzij een uniform gebruik van parameters zullen de verschillende materiaalpaspoorten onder elkaar compatibel worden, zonder dat ze hun eigenheid verliezen. 

Download pdf bestand

TEN agency

Partners Consortium Kamp Circulair (Beneens, muurtuin, VITO, Strength, Tenerga, West Architectuur en Kamp C)

Sectoren

Thema's

Organisaties

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. We ontwierpen een overkoepelend paspoortsysteem, UP³ (Universal Product Passport Plug-in), dat een basisselectie productparameters definieert die universeel beschikbaar moeten zijn om de volledige levenscyclus van materialen in kaart te brengen. 
  2. De verzameling universele parameters uit UP³ vormen een eigen compact paspoort. De UP³-paspoorten van een gebouw kunnen eenvoudig centraal beheerd worden, en gebruikt door Vlaanderen voor berekeningen en analyses. 
  3. De parameters uit UP³ vormen een universeel leesbare, taal- en programmaonafhankelijke bron van informatie. Die info is via een plug-in of de programmatie van een importfunctionaliteit eenvoudig in te lezen in alle bestaande paspoortsystemen. 
  4. De bestaande paspoortsystemen hebben elk hun eigen sterktes en gerichte toepassingen, waardoor het vrijgeven van de compacte set standaard parameters in UP³ geen bedreiging vormt. 

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Bestaande paspoortsystemen zijn vaak commercieel en werken volledig op zichzelf. Er is geen uitwisseling van data mogelijk, wat het beheer van materialen bemoeilijkt. Als een product terug op de markt komt, is de bijhorende data enkel bruikbaar voor gebruikers van hetzelfde systeem. 
  2. Om over te schakelen naar circulair bouwen en de ecologische impact in de bouwsector juist in te schatten, moet de volledige levenscyclus van materialen en goederen in kaart gebracht worden. Een compacte maar essentiële set parameters moet vrij beschikbaar zijn. 
  3. Het is belangrijk dat het universele systeem geen bedreiging vormt voor bestaande paspoortsystemen. Zo telt UP³ een compacte selectie productparameters die universeel leesbaar zijn, maar behouden de bestaande paspoortsystemen elk hun eigen sterktes en gerichte toepassingen met een uitgebreidere set parameters. 

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

Om de bouwsector meer circulair te maken, zal het nodig zijn om een standaard te implementeren die alle aanbieders van paspoortsystemen onderschrijven. De ontwikkeling van die standaard, UP³ in deze aanbeveling, is een traject dat door Vlaanderen, België of Europa getrokken moet worden.