Onze aanpak
We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
Mindshift van lineair naar circulair
Een methodiek voor een holistische transitie met casevoorbeeld SON-site
Het project Mindshift van lineair naar circulair werd gecreëerd door Glocal4impact bvba. Het doel is een methodiek uitwerken om bij de ontwikkeling of renovatie van een bepaalde buurt, wijk, stadgedeelte … zoveel mogelijk stakeholders te betrekken en iedereen op een circulaire manier te laten meedenken. De focus ligt op het coöperatief engageren van alle betrokken partijen (architect, landschapsontwikkelaar, aannemer, uitbater, buurtbewoners …) via allerlei activiteiten.
Daarbij baseren we ons op de Theory U-methode, een veranderingsmanagementmodel dat mensen in verschillende stappen laat loskomen van een bestaand referentiekader om onbevooroordeeld en met een open kijk ruimte te maken voor het nieuwe.
We hebben de methodiek uitgetest met een casevoorbeeld: de transformatie van de SON-site in Mechelen tot een Europese eco-innovatiehub rond duurzaamheid, door Sundry Seeds Mechelen. Op de vernieuwde site is er ruimte voorzien voor ondernemerschap in diverse ketens: een stadsakker, brasserie, Fairbnb, co-werkplek en co-ontspanningsruimte. De sleutelvraag is hoe de cvba tijdens de verschillende stappen van de herbestemming enthousiaste burgers en buurtbewoners kan betrekken en verantwoordelijkheid laten dragen.
Het project bestaat uit twee fases. In een eerste fase ligt de focus op het verkrijgen van theoretisch inzicht door middel van stakeholdermapping, een analyse van het renovatieproces, de doelgroep …
In een tweede fase worden allerlei activiteiten ontwikkeld en getest die de interactie en betrokkenheid van buurtbewoners, bouwprofessionals en duurzame sympathisanten versterken: een opendeurdag met circulaire lezing en impactgesprek, een veranderingstraject met bouwprofessionals, workshops rond circulair renoveren voor buurtbewoners en bouwactoren, circulaire mentoring van aannemers, een buurtconsultatie over het masterplan …
Glocal4impact BVBA
Partners GOESTHING BVBA, Architectenassociatie ARAS BVBA, Buurtcomité Heihoek (feitelijke vereniging)
Sectoren
Thema's
Organisaties
BELANGRIJKSTE
RESULTATEN
- We hebben verschillende tools toegepast bij de herbestemming van de SON-site om burgerinitiatieven te ondersteunen en stakeholders te adviseren bij het uitwerken van ideeën tot concrete projecten, bijvoorbeeld een stakeholdersinventaris, buurtconsultaties …
- We hebben een reeks activiteiten getest om verschillende groepen betrokkenen meer circulair te laten (mee)denken. Die zijn nu bruikbaar om een mindshift van lineair naar circulair te faciliteren bij andere circulaire buurtparticipatie- en ontwikkelingsprojecten.
- We ontwikkelden een conceptueel ontwerp voor een materialenhub, een praktische toepassing van ons theoretisch concept, waarbij we in een lerend netwerk met initiatieven uit Leuven, Gent en Antwerpen kennis delen over de ontwikkeling van een lokale materialenhub.
- We creëerden een theoretisch kader om transitieprojecten met een doelgroepspecifieke focus te faciliteren, gebaseerd op de vijf stappen van de Theory U-methode. (Door de coronacrisis konden we die nog niet testen.)
BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN
- Er bestaat een spanningsveld tussen burgerinitiatief en projectontwikkeling wanneer een duurzaam idee zich ontwikkelt tot circulair project met waardegedreven commerciële insteek. Vooroordelen maken een integrale holistische transitie moeilijk.
- Onze toegepaste methodiek vraagt om afstand te nemen van het eigen referentiekader. Dat is niet evident en veel betrokkenen ervaren moeilijkheden om out of the box te denken. Een duidelijke doelomschrijving en een kerngroep die gezamenlijk aan dat doel werkt, zijn basisvereisten.
- We moeten ons bereik nog trachten te vergroten. Ondanks onze inspanningen op vlak van communicatie blijft het een uitdaging om een groter aantal deelnemers te bereiken voor de activiteiten. Bovendien tonen aanzienlijk meer mannen dan vrouwen interesse.
- Het is heel belangrijk om aannemers mee te krijgen in ons verhaal om bepaalde circulaire principes hands-on te kunnen toepassen op de werf. Deelnemen aan professionele circulaire workshops is voor aannemers echter minder evident.
WAT BRENGT
DE TOEKOMST?
Het project heeft veel kennis en ervaringen opgeleverd over de manier waarop de buurt en andere partijen kunnen worden betrokken in circulaire ontwikkelingsprojecten. Op basis van die kennis formuleerden we advies aan Sundry Seeds Mechelen voor de volgende fases van de herbestemming. Zo kan een circulaire werfcoördinator helpen de werken in goede banen te leiden door de communicatie te faciliteren tussen de verschillende stakeholders. Een vragenlijst, die aannemers invullen bij aanvang en bij oplevering, kan helpen de mindshift in kaart te brengen. Verder kan een circulaire coach via wekelijkse meetings de toepassing van circulaire principes volgen. Sensibiliserende workshops voor buurtbewoners kunnen ook in het verdere goedkeuringsproces van het masterplan de betrokkenheid verhogen.
Volg ons
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
