Eerste Sharing Summit, wat een festijn!

Voorgerecht: 3 keynotes

Anna Ballez van Lizee, een Frans platform dat retailers in staat stelt om razendsnel verhuur- en tweedehandsdiensten te lanceren, deelde haar laconieke blik op de angst in de markt (“Maar als ik mijn producten verhuur, verkoop ik ze niet!” – “Inderdaad, daar draait het om.”) en ook haar optimisme dat er eindelijk iets beweegt bij de Franse overheid. Kijk maar naar de filmpjes die ADEME, het Franse agentschap voor de ecologische transitie, als boodschap van openbaar nut toonde in volle Black Friday periode: schuurmachine – polo – smartphone – wasmachine.  

Daan Weddepohl van Peerby, een platform dat buren in contact brengt om van elkaar spullen te leren of te huren, bracht met veel humor zijn ondernemersverhaal. Peerby werd op korte tijd heel populair, maar er kwam te weinig geld binnen om het bedrijf draaiende te houden. Weddepohl moest op zoek naar een verdienmodel voor consuminderen. En hij vond het, na veel trial & error. Opgeven was nooit een optie. Sinds 2020 maakt Peerby winst, kan het groeien, en kan het nog meer mensen aanzetten om te delen. Lees er alles over in Daans boek: 99 redenen om te stoppen en toch door te gaan.

Na twee bevlogen ondernemersverhalen, gaf Lisa Antonissen, onderzoekster aan het Center for Service Intelligence van de UGent, meer inzicht in het economisch en circulair potentieel van services. Ze belichtte de verschillende product-servicesystemen (lees zeker ook dit artikel daarover) en vertelde dat uit onderzoek blijkt dat er zeker potentieel is voor meer services, maar dat ondernemingen dat zwaar onderschatten. Lisa benadrukte ook dat er collectieve actie nodig is om een mentaliteitswijziging in gang te zetten. Want de stap naar reparatie is niet zo groot. Maar overstappen naar hergebruik, (ver)huren en uiteindelijk delen, vergt veel moed van de doorsnee consument.

Hoofdgerecht: 3 workshops

Drie workshops, tegelijkertijd. Dat was dus kiezen geblazen. Wij stuurden op elke workshop iemand af en merkten alvast één constante: veel interactie tussen de panels en het publiek.

Workshop 1: Bezit opgeven? Een opgave

In dit debat legde Jan Leyssens (o.a. Switchrs ) het vuur aan de schenen van Wannes Van Giel (bigtrees), Chris de Guyttenaer (BattMobility) en Artemis Kubala (Blenders): “Duurzaamheid is het belangrijkste verhaal van deze tijd, maar het slechtst gedeelde” – klopt dat? Het panel was het er snel over eens dat verhalen niet over duurzaamheid moeten gaan, maar dat consumenten steeds op zoek zijn naar waarde, gemak en voordelen. En dat is een uitdaging van formaat, want veranderen kost energie. Wat je kan bieden, moet duidelijk meer voordeel opleveren. Anders doen mensen de moeite niet. En ja, wetgeving kan helpen om verandering teweeg te brengen, maar de politiek zal zelden wetten voorstellen als ze merkt dat er nog onvoldoende maatschappelijk draagvlak voor is. In de laatste minuut van de workshop gooide een aanwezige nog een vraag in de groep waar met gemak een hele dag over gediscussieerd zou kunnen worden: “Huren en delen, allemaal goed en wel. Maar wie is dan de eigenaar?”. Smijt het eens op tafel als je deze kerst zin hebt in een goed gesprek.

Workshop 2: Gezocht: Pioniers met duurzame ambities

Peter Depauw van Strategies & Leaders liet 3 impactvolle pioniers hun ondernemersverhaal vertellen en inzoomen op welke bokkesprongen ze al maakten naar modellen van Delen en Huren. Niki de Schryver maakt met COSH!  bewust shoppe n makkelijker. Niki blikte vooruit over de verwachting dat er in dit platform met locatiegebonden duurzaam winkeladvies een steeds grotere plek zal komen voor huren en delen. Nu al gebeurt het (vooral) in Nederland het met kledingbibs en swapshops. Timothy Lejeune is met Levi Party Rental zowat geboren in de huur- en deeleconomie. Ze gaan voorop in de omslag naar circulaire grondstoffen, logistieke optimalisaties en durven onconventionele samenwerkingen aangaan. Met goeie hoop. Bohdan Lamon ontwikkelt bij Decathlon op verschillende vlakken circulaire modellen. Ze slagen er steeds beter in om het Huren als model toe te passen door verschillende gelaagdheden in hun formules aan te brengen. En hoe ze schijnbare bottlenecks proberen weg te werken om een groeiend aandeel van huren in hun model te krijgen.

Workshop 3: Heeft huren en delen een lagere milieu-impact dan kopen?

Britt Buseyne, maker van de podcast Sustainababbels, ging in debat met 3 dames van formaat. Karine Van Doorsselaer, experte en docente ecodesign aan de Universiteit Antwerpen ziet huren en delen als een belangrijke oplossing om minder afhankelijk te zijn van grondstoffen die uit het buitenland komen. Neem het vlinderdiagram erbij en je ziet dat systeemdenken en levenscyclusdenken meer impact hebben dan bijvoorbeeld recyclage. Caroline Cecile Baeten bewijst met haar kledingbibliotheek .dressr dat ook in deze sector nieuwe businessmodellen geïntroduceerd kunnen worden. Het aantal draagbeurten per kledingstuk hoger krijgen dan de 8 maal dat een kledingstuk gemiddeld gedragen wordt, is haar missie. De bijna 60 merken dat .dressr aanbiedt, krijgen er feedback over de kleding gratis bij, iets dan in een lineair model verloren gaat. Anse Smeets, onderzoeker circulaire businessmodellen bij Vito wijst op het belang van Total Cost of Ownership. Dit concept wordt vaak nog vergeten: we betalen niet enkel de aankoopprijs van een product, maar ook onderhoud, verzekering etc. Dan kan een huur- of deelsysteem niet alleen een ecologisch, maar ook een economisch voordeel opleveren. 

Herbekijk hier de opnames van de drie workshops

Dessert: Panelgesprek ‘Moet delen digitaal?’

Zoals dat gaat op een festijn, waren de magen al goed gevuld na het voorgerecht en het hoofdgerecht. En dan moest het toetje nog komen…

Nicole Stofberg (Professor Platform Economy, Den Haag), Jeroen Lemaire (In The Pocket) en Rogier De Langhe (Lector Digital Strategy en Sustainable Business, Artevelde Hogeschool) zetten er hun tanden in, onder leiding van Britt.

Welke meerwaarde heeft digitalisering voor de deeleconomie? Hoe kunnen we mensen net zo verslaafd maken aan digitale deelplatformen als aan webshops?

Data-onderzoek blijkt cruciaal. Ga dus voortdurend na wat werkt en niet werkt op je platform en speel daarop in. Vergeet daarbij de UX niet. Want een technologisch sterk platform ontwikkelen is knap, maar als de gebruikerservaring niet optimaal is, haken mensen af. En uiteraard: je aanbod moet nuttig zijn. Het moet een probleem oplossen op het moment dat het zich stelt. En soms is daar zelfs geen fancy app voor nodig, zoals Nicole aantoonde: “Het whatsappgroepje van mijn buurvrouwen werkt prima. Mixer nodig? Smijt het in de groep, en je kan hem even later gewoon ophalen.”

Herbekijk hier het panelgesprek