Groen witgoed

Huurcontract voor zuinige huishoudtoestellen om energiearmoede te bestrijden

In Vlaanderen zijn er steeds meer mensen die moeilijkheden ervaren bij het betalen van hun energiefactuur. Het OCMW van Temse merkte deze stijging van energiearmoede ook op bij zijn cliënteel.

Om een beter zicht te krijgen op die problematiek hebben we het tweedelige project Groen Witgoed opgestart. Als we een beter zicht krijgen op het aantal personen dat in energiearmoede leeft, in welke omstandigheden ze leven en waar het probleem zich juist bevindt, kunnen we ook preventieve acties ondernemen. Zo kunnen we bijvoorbeeld mensen met een energieschuld intensiever begeleiden via een energiecoach. Indirect zal dat leiden tot een vermindering van de CO2-uitstoot.

In het eerste deelproject gingen we langs bij onze cliënten die een energietoelage ontvingen om een woonmeter te plaatsen en een energiescan uit te voeren. Daarbij werden energiebesparende tips meegeven en de algemene woonomstandigheden in kaart gebracht. Zo kregen we bijvoorbeeld zicht op de staat van de aanwezige huishoudtoestellen. Met die informatie konden we het tweede deelproject opstarten: een onderzoek naar de mogelijkheden van een circulair huurcontract voor energiezuinige huishoudtoestellen.

Dit is het eerste project in Temse dat circulaire doelstellingen verbindt met sociale doelstellingen.

Download pdf bestand

OCMW Temse

Organisaties

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. Samen met de Energiesnoeiers (vzw Den Azalee) hebben we energiescans uitgevoerd bij 89 huishoudens die een energietoelage krijgen. De meeste huizen verkeerden in erbarmelijke staat: veelal zijn isolatie, beglazing, verwarmingsketels … niet in orde.
  2. Tijdens de huisbezoeken kregen mensen tal van concrete energiebesparende tips en informatie over het belang van energiezuinige huishoudtoestellen en klimaatbewust leven. Dankzij het fysieke bezoek konden veel tips ook daadwerkelijk getóónd worden.
  3. Op basis van de enquêtes konden we een inventaris maken van de staat van het aanwezige witgoed. Die toonde aan dat meer dan 50% van de huishoudtoestellen geen energiezuinig label had.
  4. We voerden een marktverkenning uit om een verdeler te vinden met interesse in circulaire huurcontracten. Veel mensen hebben immers interesse om energiezuinige toestellen te huren mochten ze er zelf geen kunnen aankopen. De gesprekken lopen nog.

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Ons onderzoek wees uit dat de hoge energiefacturen en energieschulden twee oorzaken hadden: verouderde toestellen en onwetendheid. Ons project heeft dus zeker een grote meerwaarde en kan voorkomen dat mensen in energiearmoede terechtkomen.
  2. Doordat veel cliënten weinig Nederlands begrijpen of moeilijk zaken aanleren, is het belangrijk dat de energiesnoeiers nog meer inzetten op tips tónen, en ze niet enkel omschrijven in het rapport. Ook het tijdstip is belangrijk: in de winter is het effect van de tips groter, wat extra motiveert.
  3. Eigenlijk zouden we standaard bij alle nieuwe cliënten van het OCMW een energiescan moeten uitvoeren. Wanneer dan opvalt dat iemand tot de risicogroep voor energiearmoede behoort, kunnen we meteen preventief optreden met een intensievere begeleiding om schulden te voorkomen.
  4. Het was niet eenvoudig een verdeler te vinden die interesse had in ons concept van een circulair huurcontract voor huishoudtoestellen. We hebben momenteel twee potentieel geïnteresseerde partijen (Marivan en Mediamarkt), maar de gesprekken zijn nog aan de gang.
89 enquêtes
+50% toestellen zonder A-label
63,7% interesse in Groen Witgoed

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

We zouden graag in de behoefte van onze cliënten voorzien en energiezuinige basistoestellen beschikbaar maken via huurcontract. De zoektocht naar een geïnteresseerde verdeler is echter niet eenvoudig en de gesprekken hieromtrent zijn nog volop aan de gang.

Verder werd een voorstel geformuleerd om energiearmoede bij maatschappelijk kwetsbare gezinnen als actiepunt op te nemen in de Intergemeentelijke Samenwerking (IGS) Wonen – Lokaal Woonbeleid met Interwaas. Dat zou het mogelijk maken om energiearmoede in Temse preventief aan te pakken, en dus verder te gaan met dit project.

Overigens werd bij samenlevingsopbouw West-Vlaanderen al een gelijkaardig project opgestart: Papillon. Dit project zou mogelijks uitbreiden over heel Vlaanderen. In dat geval kan de maatschappelijk werker rond energiearmoede van het OCMW Temse samenwerken met Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen om dat project in Temse te leiden.